Antrenör Eğitimi Talimatı ve KKTC Antrenörleri
Antrenör Eğitimi Talimatımız ve KKTC Antrenörleri
Protokoller yönetmelikten daha mı alt norm niteliğindeydi?
Protokoller yönetmelikten daha mı alt norm niteliğindeydi?
Türkiye Satranç Federasyonunun (TSF) özerklik dönemini esas alırsak, bu dönemde, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti yurttaşlarına, özellikle, satranç antrenörü ve satranç hakemi yetiştirme konularında destek olmaya başlamıştık. TSF ve Kuzey Kıbrıs Satranç Federasyonu (KKSF) arasında yapılan iş birliği protokolleriyle sağlanan bu olanaklar salt antrenör ve hakem yetiştirme çabasıyla da sınırlı değildi.Süreç içinde ikili ilişkiler etkinlik temelinde geliştirildi. Eğitim kampları, antrenör ve hakem eğitimleri, karşılıklı olarak etkinliklere katılım, ikili ulusal takım etkinlikleri gibi spor ilişkileri sürdürüldü. Yakın geçmişte de iş birliği protokolleri benzer içerikte yine yapıldı. Ancak, şimdilerde, TSF ile KKSF’nin spor ilişkilerinin ‘yok düzeyde’ olmasını da düşündürücü buluyorum.
İş birliği protokolü
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) ile Türkiye Cumhuriyeti (TC) 25 Eylül 1994 tarihinde, Lefkoşa’da, ‘Karma Ekonomi Komisyonu XIII. Dönem Protokolü’ imzalamıştı. Bu protokol iki ülke meclislerinde de onaylanarak yasalaşmıştı. Onam yasasıyla protokol hükümleri yasa gücüne erişmiş, protokolün 63. maddesiyle de gençlik ve spor ilişkileri düzenlenmişti. Buna göre; spor alanındaki etkinlikleri güçlendirmek ve geliştirmek amacıyla, özetle, TC tarafı KKTC’nin hakem ve antrenörlerinin yetiştirilmesi konularında görevler üstlenecek, düzenlemelerini de buna göre yapacaktı.
Bu yasa uyarınca, özerklik döneminde KKSF ile imzalanan 2 ayrı iş birliği protokolünün hazırlığında da bulunmuştum. Sonrasında da her iki taraf talimat ve prosedür düzenlemelerini uyumlu hale getirmişti. Yapılan eğitimler sonunda da son derece başarılı antrenör ve hakemler yetişmişti. KKTC yurttaşı satranççılardan uluslararası düzeye ulaşan hakemlerin yanında, Berlin’de FIDE Akademiye giderek FIDE Trainer ve FIDE Instructor unvanlarını alma olanağına kavuşan antrenörler de olmuştu.
Şimdi sıkı durun: KKTC yurttaşı satranççı dostlarımız ülkemizde düzenlenen antrenör eğitimlerine artık katılamıyor. Spor Hizmetleri Genel Müdürlüğünün (SGM) yeniden düzenlenen ‘Antrenör Eğitimi Yönetmeliği’ başvuru sırasında buna engeldir. Başvuru koşulları salt TC yurttaşlarının eğitimlere katılabilmesine yöneliktir. TSF’nin, düzenleme karar ve yürürlük tarihi belli olmayan, ‘Antrenör Eğitimi Talimatı’ da bu iş birliğine engeldir. Talimatta antrenör olabilmek için ne tür koşullar gerektiğine yönelik bir madde yer almamaktadır. Talimatın, salt SGM yönetmeliği esas alınarak hazırlandığı ‘dayanak’ maddesinden anlaşılmaktadır.
Düzenlemelerin niteliği
KKTC yurttaşlarının ülkemizdeki antrenör eğitimine katılabilmeleri için SGM’nin yönetmeliğinde de, TSF’nin talimatında da bu yönde bir madde bulunmasa da, üst norm niteliğindeki düzenleme olan yasa hükmü uyarınca başvuruların doğrudan kabul edilmesi gerekirdi (yarışma yönergelerinde genellikle bir özel madde olmamasına karşın, Türkiye Şampiyonası niteliğindeki etkinliklere KKTC yurttaşlarının katılabildikleri gibi). Ancak çevrimiçi başvuruda TC kimlik no istendiği için bu da olanaklı değilidir.
Yürütmeyi sağlayan düzenlemeler dinamik yapıdadır. Süreç içinde güncellenebilir. Böyle olması çok da doğrudur. Güncelleme sırasında yeni hükümler eklenirken bazı hükümlerin düzenlemeden çıkarılması da olağandır. Bazı hükümleri düzenlemeden çıkarırken sormak gerekir: “Şimdi ne olacak? Bu yeni hükümlerle kişilerin hak ve hukukunda kayıplar olacak mı? Olacaksa bunlar nasıl giderilecek?” Bu sorular önemli değil miydi? SGM’nin yeni düzenlemesinde yer verilmese de ‘bağımsız federasyon’ olarak, yasa gücündeki protokol maddesine göre, talimatta bu yönde bir düzenlemeye yer verilemez miydi? Ardından uygulamanın buna göre yapılması için girişmler sürdürülemez miydi?
Konumuzdan ayrı olarak; aslında antrenör olabilmek için ‘uyruk’ koşulunun olmaması gerektiği anlayışındayım. Federasyonumuz ve kulüplerimiz yabancı uyruklu antrenörlerle çalışabilmelidir. Yabancı uyruklu antrenörlerin önceden edindiği unvanları zaten ‘denklik işlemleri’ yoluyla ülkemizde işlerlik kazanabilmektedir. Bu bakımdan, yabancı uyrukllular da ülkemizde antrenör eğitimi alabilmeli, edinecekleri antrenör unvanı da tescil edilebilmelidir.
Tehlike
İlgili yönetmelikte çok tehlikeli gördüğüm bir madde daha vardır. Yönetmeliğin 26. maddesine göre; 7. maddede belirtilen koşullardan herhangi birini kaybeden veya bu koşulları taşımadığı sonradan anlaşılanların antrenör belgeleri bakanlık tarafından iptal edilecektir. Ülkemizde antrenör belgesi edinen KKTC yurttaşları da bu madde kapsamındadır.
Bunları sorgularken, önümüzdeki örnek duruma göre, “KKTC yurttaşları o tarihte hangi gerekçeyle veya yasal düzenlemeyle eğitimlere katılarak antrenör olabilmekteydi?” diye de sorulup düşünülmesi gerekmez miydi? Ama bunları kim izleyecek, kim araştıracak ki? SGM’nin yönetmeliğini kopyala yapıştır. Yaptım oldu! Bu durum hiç mi önemli değildi? Federasyonumuzun hukuk müşavirleri, hukuk kurulu, hukuk bilen dostları, yöneticileri yok muydu? Bunu denetleyen bir akıl yok muydu?
Bir öykücük
KKTC yurttaşı satranç antrenörlerinden bir dostumuz, geçtiğimiz aylarda, federasyonumuza başvurmuş. Türkiye’de 2. kademe satranç antrenörü eğitimi aldığını belirterek antrenör belgesini yeniden edinmek istemiş. Yürürlükteki yönetmelik gereği, KKTC yurttaşlarının artık antrenör olamayacakları bildirilerek önceden hak edilmiş belgesini de edinememiş. (Öykücüğün ayrıntıları Federasyonumuzdan edinilebilir.)
Önceden hak edilmiş olsa da, yönetmeliğin 26. maddesi öne alınarak antrenör belgesinin yeniden düzenlenmemiş olduğunu sanıyorum. Araştırdım hemencecik. TSF ile KKSF arasındaki protokollerin iptal edilip edilmediğine yönelik esaslı bir bir bilgiye ulaşamazken, gördüm ki protokoller göz ardı edilmiş. Ama biliyorum ki onam yasası yürülükte. Bir düzenleme hangi yolla yürürlük kazandıysa o yoldan yürürlükten kaldırılabileceğini bildiğim gibi.
İş birliği protokolleri yönetmelikten daha mı alt norm niteliğindeydi ki uygulamada öne alınmadı? Protokoller salt iki federasyonun isteğine göre imzalanmış olsaydı bu soruya “Evet.” yanıtını verebilirdik. Ama durum öyle değil. Yasa gücündeki hükümler yok sayılmış belli ki.
Yasa gücündeki düzenlemenin ilgili hüküm maddesi şöyle: “Türkiye’de düzenlenecek gençlik ve spor konularındaki bilimsel ve teknik seminerlere, antrenör kurs ve seminerlerine KKTC temsilcilerinin katılmaları sağlanacaktır.“ Madde böyle olunca, artık konuşacak bir şeyin olmaması gerekir aslında.
SGM ne diyor?
Bir süre önce, Mart 2021’de, SGM’ye durumu öğrenmek amacıyla başvurarak bir soru yöneltmiştim. Demiştim ki: “… Onam yasasıyla yasa gücüne ulaşan hükümlerle, ülkemizde yetişecek KKTC yurttaşı hakem ve antrenörlerin dikey ilerlemelerini sağlayarak uluslararası federasyonların esaslarına göre de dikey ilerleme sağlayabileceklerdir.
Böyle olmakla birlikte Antrenör Eğitimi Yönetmeliğinde, madde 7-(a)’da ‘Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşı olmak’ koşulu nedeniyle eğitim olanağına ulaşamamaktadırlar. KKTC yurttaşları bu maddenin bir eseri olarak ülkemizde açılan antrenör kurslarına nasıl katılabileceklerdir?”
Bu soruya yanıt verdiler. Yanıt şöyle: “…Başvurunuzla ilgili olarak Spor Hizmetleri Genel Müdürlüğü Spor Eğitimi Dairesi Başkanlığı web sayfasından gerekli bilgilere ulaşabilirsiniz. İyi günler, iyi çalışmalar dileriz.” Başkanlığın web sayfasından yine aynı yönetmeliğe ulaştım. Yeni bir bilgi yoktu.
Nisan 2021’de başvurumu yineledim. Aynen şöyle dedim: “…Spor Eğitimi Dairesi Başkanlığının web sayfasında gerekli bilgilere ulaşabileceğim belirtilmişti. Yönelttiğim sorumun yanıtının bu sayfada bulunan hiçbir dokümanda yer almadığını gördüm. Benim sorum çok açık ve net olmakla birlikte verilecek yanıt da aslında o kadar kısa ve açık olabilecekti. Sorumu yineliyorum: “KKTC yurttaşları ülkemizdeki antrenör kurslarına nasıl katılabileceklerdir?”
Bir süre sonra SGM’den yanıt gecikmedi. “…Antrenörlük Eğitim Yönetmeliğinin söz konusu maddeleri üzerinde eksiklikler tespit edilmiş olup yeniden düzenleme çalışmaları yapılıp imza aşamasına sunulmuştur. Makamda imzadan çıkması durumunda, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Spor Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Spor Eğitimi ve Araştırmalar Dairesi Başkanlığınca resmi internet web sitesinde yayınlanacaktır. İyi çalışmalar, iyi günler dileriz.”
Araştırıp sormak güzeldir!
Hayırlı olsun
Bu yanıttan anlıyorum ki, üsteleyerek sorumda direnmem sonunda, Antrenör Eğitimi Yönetmeliği KKTC yurttaşlarının ülkemizdeki antrenör eğitimine katılmalarına olanak tanıyacak biçimde yeniden düzenleniyor. Hayırlı olsun. Varın izleyin artık yeni düzenlemeyi. Benden bu kadar...
Araştırıp sormak, incelemek güzeldir! Öğrenmeye yöneliktir. Ben öyle yaptım. Siz de öyle yapın.
2 Temmuz 2021
IA&IO Tahsin AKTAR
İlgili Kaynaklar
Benzer Makaleler
Yorumlar - Yorum Yaz
