Kriz Yönetimi

Kriz Yönetimi

Kriz, bir organizasyonun hedeflerini tehdit eden, organizasyonu tehlikeye sokan ve ivedi tepki gösterilmesini gerektiren; organizasyonun kriz öngörme ve önleme mekanizmalarının yetersiz kaldığı gerilim yaratan bir durumdur. Kriz, organizasyonların her aşamasında karşılaşılabilecek bir durumdur. Yöneticiler bunu bilmeli, buna hazırlanmalıdır. Yönetim becerisi risk ve kriz anlarında özellikle gereklidir.

Kriz yönetimi nedir?

Kriz yönetimi toplumu, çevreyi, görevli ve iş görenleri, organizasyon sürecini, verilecek hizmetleri, organizasyonun temel amacını tehdit eden çeşitli baskı ve krizlerin sürekli olarak değerlendirildiği bir süreçtir. Kriz yönetiminde, krizin yol açtığı/açacağı zararları azaltmak ve kontrol etmek amacıyla çalışmalar yapılır. Yöneticiler kriz yönetimi konusunda kendilerini geliştirmeli, kendilerini kriz durumlarına hazırlamalıdır.

Üzerinde durulması gereken kavramlardan biri "kaos"tur. Kriz öncesi, anı ve belli bir süre kriz sonrası çoğunlukla "kaotik" anlardır. Özellikle kriz anı ve sonrası "kaotik" bir görünüm sergiler. İsler birbirine karışır ve düzen geçici olarak bozulur, alt üst olur. Yönetime en çok böyle durumlarda gereksinim duyulur ve liderlik, otoriteyi yerinde kullanabilme, iletişim gibi yönetsel beceriler böyle durumlarda gerçek anlamına kavuşur. Kriz örgütün yeni bilgiler ve deneyimler kazanmasına, bunu bir fırsat haline dönüştürmesine de olanak sağlayacak bir dönüm noktası olabilir.

Kriz durumu tahmin edilemez.
Organizasyonun tahmin ve kriz önleme mekanizmaları yetersiz kalır.
Kriz, organizasyonun amaç ve varlığını tehdit eder,
Krizin üstesinden gelmek ve izlenmesi gereken yolların kararlaştırılması için yeterli bilgi ve zaman bulunmaz,
Kriz, ivedi müdahale gerektirir,
Kriz, karar veren kişilerde gerilim yaratır,

Kriz dönemlerinde ayakta kalabilmek, organizasyonları sürdürebilmek, kuralları uygulayabilmek için ortaya çıkan sorunlara bazen küçülerek/daralarak, bazen de hiçbir şey yapmadan ve fırtınanın geçmesini bekleyerek değil, planlı ve hazır stratejilere dayalı bir “kriz yönetimi” ile yaklaşılmak gerekecektir. Yaklaşan krizin sinyalleri alınıp, yorumlanıp, değerlendirilmemiş, doğru ve yerinde tepkiler verilmemişse, kriz dönemine girilmesi kaçınılmazdır.

Krizin etmenleri

Çevresel etmenler: Kriz durumuna gelinmesinde çevresel etmenlerdir en önemlisidir. Sürekli değişen çevre, yönetsel kararların olumluluk derecesini azaltmakta ve örgütün kriz durumuna sürüklenmesine yol açabilmektedir.

Örgütsel etmenler : Kurulan organizasyon yapısı, çevresel değişmelere uyum gösteremeyecek derecede katı olabilir. İletişim sistemi, sorunlara en yakın kişi ve grupların üst yönetime hızla ulaşmasına olanak tanımayan bir yapıda oluşturulmuşsa krizle karşılaşma olasılığı yüksektir. Bunun yanında krizi yönetmek ve üstesinden gelme olanağı azalır.

Organizasyonun kriz durumuna düşmesinin en önemli nedeni, üst yöneticilerinin çevresel değişmeleri izleme, değişimlerle ilgili veri toplama, yorumlama ve değerlendirme konularındaki deneyimsizlikleri ve yetersizlikleridir.

Yapılacak işler

Boyut: Kriz ortaya çıktığında yapılması gereken ilk şey krizin boyutlarının belirlenmesidir.

Sorular: Zamanında ve yerinde sorular sormak sorunun çözümünde kilit rol oynar.

Bilgi Paylaşımı: Bilgi aktarımı kriz yönetiminin en önemli parçalarından birisidir. Kriz oluşmadan planlanması gereken bir konudur. Kimlerden nasıl ve neden, ne kadar bilgi toplanacağı ve bu bilgilerin yine nasıl, neden ve kimler tarafından aktarılacağı net ve açık olarak ortaya konmalıdır.

Planlama: Krizi ortaya çıkarabilecek nedenleri önceden saptayarak gerekli önlemleri almak önemlidir.

Kriz ve yöneticiler

Sorunsuz bir ortamda, birçok kural ve planlama, ortalama yeteneğe sahip bir yönetici tarafından başarıyla uygulanabilir. Yöneticilik becerisine en çok kriz anlarında gereksinim duyulur. Böyle anlarda klasik yöneticilik kuralları işlevini yitirir. Kriz zamanları, yöneticilerin en çok arandığı zamanlardır. Yöneticilerin bu zamanlarda sergileyecekleri yönetsel beceriler, organizasyonu dağılmaktan kurtarır ve krizin yarattığı paniği gidererek kriz durumunun bir an önce giderilmesine yardımcı olur. Kriz durumlarında otoritenin kullanılması ve hiyerarşiye uyulması son derece önemlidir. Yönetici krizi çözümlemeli, oluşan zararları onarmalı ve olanaklı olduğu ölçüde aynı durumların tekrarlanmaması için önlem almaya çalışmalıdır.

Yararlanılan Kaynak: “Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi” - Hasan DEMiRTAŞ - İnönü Üniversitesi Egitim Fakültesi

Yaşanmış örnekler

Kötü hava koşulları hava ve kara yolu ulaşımını ciddi boyutta aksattı. Kayıt kontrol ve teknik toplantı sırasında kriz başlamıştı. (2004 Türkiye Yaş Grupları)
Birinci turun sonunda 125 adet satranç saatinin arızalı olduğu saptandı. Kriz bir kez daha çoktan kapıyı çalmıştı. (2004 Türkiye Yaş Grupları)
Kış koşullarında 100 oda 24 saat boyunca ısıtılamadı. İlk saatlerde kriz başlamıştı. (2006 Türkiye Yaş Grupları)
Birinci turun hemen öncesinde yarışma salonu henüz düzenlenememişti. Kriz başlamıştı. Organizasyon paydaşları geri çekildi. Açılış törenine beş kala Başhakem krizi çözdü. (2010 Dünya Kadınlar Şampiyonası)

Bu örneklerin tamamında kriz başarıyla yönetildi.

Turun ortasında rahatsızlanan bir oyuncu masasında öldü. Kriz oluştu. (2014 Olimpiyat) Kargaşa ve yoğun biçimde iletişimsizlik yaşandı. Sektörler karıştı.

Bu örnekte kriz doğru yönetilemedi.

14 Temmuz 2016

IA&IO Tahsin AKTAR

Yorumlar - Yorum Yaz