Yönergelerde Yer Alan Anlatımlar
Yönergelerde Yer Alan Anlatımlar
Ödüllerin dağıtımı ve ödül töreni hakemin kontrolünde değildir
Ödüllerin dağıtımı ve ödül töreni hakemin kontrolünde değildir
‘Sorular-Yanıtlar’ menüsünden yanıtlanması istenilen bir soru.
Yarışma yönergesinde, “Son turda hükmen kaybeden ve başhakem aksi yönde karar vermemişse ödül törenine katılmayan sporcular hak iddia edemezler.” veya “Tur başladıktan 30 dakika sonrasında gelen oyuncu, hakem aksi yönde karar vermedikçe oyunu kaybeder.” ifadeleri yer alır.
Aksi yönde karar verebileceği hükmü kurallarda ve yarışma yönergesinde yer alırken, hakemler neden oyuncudan yana davranarak ‘aksi yönde’ karar vermezler?
Aksi yönde karar verebileceği hükmü kurallarda ve yarışma yönergesinde yer alırken, hakemler neden oyuncudan yana davranarak ‘aksi yönde’ karar vermezler?
Durum
Soru güzel, ancak bu soruya verebileceğim yanıt bir o kadar iç açıcı olmayabilir. Hakemin organizasyonun diğer boyutlarından da sorumlu hale getirilmesini öteden beri doğru karşılamam. Bir zamanlar hakem, satranç organizasyonun her şeyiydi şüphesiz ki. Ama artık bugün seçimlerimiz eskisi gibi olmamalı. Hele de yarışma yönergesi yoluyla bu seçim artık hiç yapılmamalı.
Son turda oynamadan kaybeden oyuncular da yarışmadan çıkarılır. Tıpkı diğer turlarda olduğu gibi. Ancak; biliyoruz ki, FIDE Yarışma Kuralları (FIDE Competition Rules) bu konuda tek karar verici olarak hakemi öne çıkarır. Hakem oyuncunun tura gelmeyişinin gerekçesi hakkında bir yargıya varacaktır. Bu yargıya göre oyuncu yarışmadan çıkarılacak veya yarışmaya devam edebilecektir.
Hükmen yenik sayılma süresi geçildikten sonra yarışma yerine gelen oyuncu için de FIDE Satranç Kuralları (FIDE Laws of Chess) benzer hükmü sıralar. Bu kural hükmüyle de hakem oyuncunun gerekçesi üzerinde yine bir yargıya varacaktır. Bu yargı sonunda oyuncunun o turda oynayıp oynayamayacağına karar verecektir.
Uygulama
Kurallar böyle söylerken, kuralın dilinde hakem için bir atıf varsa dahi, yarışma yönergesine hakemin bu konudaki kararının önüne geçebilecek bir anlatımın yer almasını da benimsemiyorum. Hakem, kuralların kendisine emrettiği uygulamaları yerine getirecektir. Bu hakemin yükümlülüğüdür. O nedenledir ki, hakemin gelişen durum karşısında karar verme iradesinin önüne geçecek, kuralda yazılı olmasına karşın, bir kez de yarışma yönergesinde yer verilmesidir soruda öne çıkan durum. Oyuncular, antrenörler veya diğer satranç paydaşları yönergede yer verilmesinin yanında hakemin buna uymadığı izlenimini taşırlar. Hakemlerin kararlarında oyuncudan yana öncelik tanınmasını beklerler sürekli olarak. Ama gerçek öyle değildir anlaşılacağı gibi.
Bu anlayış sıklıkla son turda yer almayan oyuncular için yaşanır. Pek çok yazıda bu konuya değinmiştim. Hakem, son turda yer almadığı için oyuncuyu yarışmadan çıkarmışsa ödül verilmesine veya verilmemesine neden karar versin ki? Ödüllerin dağıtımı ve ödül töreni hakemin kontrolünde değildir. Ödül hak eden oyuncular ödül törenine katılmazsa, oyuncu yarışmadan çıkarılmışsa ödül alıp alamayacağına ‘yarışma yöneticisi’ karar vermelidir, hakem değil. Böylesi söylemler ve yönerge maddeleriyle hakem hedef haline getirilmemelidir.
Bu konuda yarışma yönergesinde yer verilecek maddeler 'Bildirimler' başlığı altında düzenlenmelidir.
- Son turda oynamadan kaybeden oyuncular hiçbir ödül hak edemez.
- Ödül törenine katılmayan oyunculara, varsa, hak ettikleri ödül verilmez.
- Bu konuların önceliği kurallarla belirlenmiştir.
Yetmez mi?
26 Eylül 2018
IA&IO Tahsin AKTAR
Yorumlar - Yorum Yaz
